Dyplomacja zakładników

źródło: Getty Images

Brytyjka irańskiego pochodzenia Nazanin Zaghari-Ratcliffe jest zakładnikiem negocjacji Londynu i Teheranu w sprawie dostaw czołgów dla Iranu. Została aresztowana na teherańskim lotnisku, gdy wracała z odwiedzin u rodziny. Zarzucono jej „spisek na rzecz obalenia irańskiego rządu”. Spędziła w więzieniu pięć lat. W marcu br. została zwolniona, ale natychmiast usłyszała nowe zarzuty i znów trafiła do więzienia. Na zdjęciu jej mąż Richard Ratcliffe podczas strajku głodowego przed ambasadą irańską w Londynie w lipcu 2019 r.

Państwa autorytarne coraz chętniej sięgają po środki nacisku, wykorzystywane w dyplomacji przed nastaniem epoki demokracji. Podejrzenia o szpiegostwo i aresztowania obcokrajowców stały się ważnym narzędziem polityki międzynarodowej Chin i Iranu.

W połowie zeszłego roku Wielka Brytania, Australia i Stany Zjednoczone wydały dla swoich obywateli nowe porady, dotyczące podróży do Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL). W brytyjskim dokumencie zwrócono uwagę na wysokie „ryzyko arbitralnego zatrzymania". Władze w Londynie podkreśliły, że instrukcje zostały zaktualizowane tak, by odzwierciedlały sytuację panującą w Chinach. Taki sam komunikat wydała Canberra. Z kolei Waszyngton ostrzegł, że „obywatele Stanów Zjednoczonych mogą zostać zatrzymani bez dostępu do usług konsularnych i informacji o zarzutach oraz być poddawani przedłużającym się przesłuchaniom i aresztowi". Ponadto amerykański Departament Stanu opracował raport przeznaczony głównie dla przedsiębiorców. W dokumencie podkreśla się, że firmy powinny być ostrożniejsze, jeśli chodzi o wysyłanie swoich pracowników do ChRL. W podobnym tonie pod koniec marca wypowiedział się kanadyjski minister spraw zagranicznych. Dziennikarze CNN piszą z kolei, że coraz więcej międzynarodowych koncernów zgłasza się do firm doradczych z prośbą o oszacowanie ryzyka związanego z zatrzymaniami cudzoziemców w Chinach oraz o opracowanie porad, co robić w sytuacji, gdy dojdzie do aresztowania. Rekomendacje zachodnich rządów oraz rosnące obawy firm to tylko jeden z dowodów na to, jak poważnym problemem stała się „dyplomacja zakładników"....