Egzorcyzmy
ROZMOWA
Tina Rosenberg, laureatka Nagrody Pulitzera za książkę o rozliczeniach z przeszłością komunistyczną w krajach Europy Środkowej
Egzorcyzmy
Zatytułowała pani swoją książkę "Kraje, w których straszy". Co takiego straszy w Polsce, Czechach czy we wschodnich Niemczech?
TINA ROSENBERG: Tytuł odnosi się do spadku po komunizmie. I do trudności, które mają ludzie zegzorcyzmami, z wypędzaniem duchów przeszłości.
O tych, którzy próbują się rozliczyć z przeszłością, o zwolennikach lustracji, zwłaszcza w Czechach, napisała pani, że myślą w sposób leninowski.
W dawnej Czechosłowacji lustracja uwiecznia komunistyczny sposób myślenia, bo nie daje obywatelom prawa do informacji o tym, co tajne służby o nich pisały, co im zrobiły. Zakłada się tam winę zamiast niewinności, oskarża za nie podjęte działania, ocenia tylko na podstawie tego, czy ktoś jest na liście. Ta obecność na liście jest uważana za potwierdzenie, że ktoś jest winny. To wszystko powtarza leninowskie myślenie. Lustracja, którą przeprowadzili Czesi, uderza w całe społeczeństwo, właśnie ze względu na to utrwalenie komunistycznego sposobu myślenia, spowalnia to proces przekształcania społeczeństwa w otwarte, tolerancyjne, po prostu demokratyczne.
Sądzę, że byłoby mądrzej, gdyby w Czechosłowacji...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta