Kara umowna a niewykonanie zobowiązania pienieżnego

Nie powinno budzić wątpliwości zastrzeżenie w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy, tzn. kary umownej (art. 483 § 1 k.c.). Sposób i zakres zastosowania tej zasady budził i budzi problemy praktyczne.

Jak wyjaśniał Sąd Najwyższy, zastrzeganie kary umownej za zobowiązania pieniężne jest niedopuszczalne, gdyż pozostaje w wyraźnej sprzeczności z art. 483 § 1 k.c., tego rodzaju postanowienie umowne jest zatem z mocy art. 58 § 1 k.c. bezwzględnie nieważne (wyrok SN z 18 sierpnia 2005 r., V CK 90/05, orzecznictwo SN dostępne na www.sn.pl poza wyraźnie wskazanymi źródłami, z odwołaniem się do wyroku SN z 7 listopada 2003 r., I CK 221/02, LEX nr 496381, uzasadnienia uchwały siedmiu sędziów SN – zasady prawnej z 6 listopada 2003 r., III CZP 61/03).

W kolejnym z orzeczeń wydanych w sprawie, w której stanie faktycznym kara umowna została zastrzeżona nie na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy leasingu, ale na wypadek odstąpienia od umowy, stwierdzono, że kara ta została zastrzeżona za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązań, jakie powstaną dla leasingobiorcy w następstwie odstąpienia od umowy leasingu, a nie za niewykonanie lub nienależyte wykonanie świadczenia pieniężnego, do którego leasingobiorca zobowiązany jest na podstawie...