Gospodarka pod rządami polityki

autor zdjęcia: mat. pras.

źródło: Rzeczpospolita

W złożonym świecie, jaki mamy, państwo nie jest w stanie być gwarantem naszego dobrobytu. Zapewnić go może jedynie współodpowiedzialność za procesy rozwojowe.

Na początku lat 90. minionego wieku ukształtował się konsensus polityki rozwojowej, któremu towarzyszyło ograniczenie bezpośredniej ingerencji państwa w gospodarkę. Ostatnie lata przyniosły jednak powrót do gry czynnika politycznego, zarówno w wymiarze narodowym, jak i międzynarodowym. Będzie to oznaczać istotne zmiany, wiele wskazuje na to, że na gorsze.

Rozwojowy konsensus

Konsensus, jaki ukształtował się w odniesieniu do polityki prorozwojowej po upadku ZSRR, bazował na kilku elementach. Po pierwsze, zakładał, że źródłem rozwoju jest przedsiębiorczość obywateli, ich inicjatywa. Zakładano, że wsparcie socjalne powinno obejmować tych, którzy z różnych powodów sobie nie radzą.

Po drugie, zakładał, że wzrost powinien być „ciągniony” przez sektor prywatny, że to on dokonuje najbardziej efektywnej alokacji kapitału. W związku z tym starano się tworzyć korzystne warunki – w tym instytucjonalne – dla rozwoju tego sektora, zwłaszcza jego inwestycji.

Trzecim elementem była globalizacja – specjalizacja poszczególnych krajów w oparciu o przewagi komparatywne oraz lokowanie inwestycji zagranicznych na bazie optymalizacji kosztowej.

Ostatnim elementem była stabilizacja makroekonomiczna, stwarzająca korzystne uwarunkowania dla przebiegu trzech wcześniejszych procesów. Narzędziami do jej zapewnienia były m.in. bezpośrednie cele...