Na czym polega zasada czynnego udziału w postępowaniu

Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu określana także mianem prawa do wysłuchania, prawem do obrony lub zasadą czynnego udziału stron nakłada na organ administracji publicznej obowiązek zapewnienia stronom czynnego udziału w każdym stadium postępowania oraz obowiązek umożliwienia stronom wypowiedzenia się co do dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. 

Art. 10 § 1 k K.p.a. („Organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań”) jest jednym z kluczowych przepisów w kontekście zapewnienia należytego przebiegu postępowania przed organem.

Stan faktyczny i prawny

Prawo to ma umożliwić ustalenie prawidłowego stanu faktycznego oraz prawnego. Obowiązki wynikające z tej zasady mają zastosowanie na każdym etapie postępowania. W fazie wszczęcia postępowania organ powinien zawiadomić o wszczęciu postępowania wszystkie strony. Data rozpoczęcia postępowania wyznacza początek czynnego udziału strony w postępowaniu. Urzeczywistnienie aktywności strony w postępowaniu polega na inicjowaniu postępowania, wypowiadaniu się co do przedmiotu postępowania, dostępie do akt sprawy, prawie do uczestniczenia w czynnościach organu. Organ administracji nie może pozbawiać udziału strony w przeprowadzeniu dowodu, uzasadniając to np. brakiem konieczności udziału w jego przeprowadzeniu. W etapie końcowym organ ma obowiązek umożliwienia zapoznania się strony z wynikami postępowania wyjaśniającego i wzięcia pod rozwagę wypowiedzi strony i ustosunkowanie się do tych wypowiedzi. Taka konieczność zachodzi w przypadku powołania się na konkretne dowody. Strona nie jest zobowiązana do brania...