Zasada proporcjonalności jako jedna z zasad ogólnych

Instytucje UE nie mogą wykraczać poza to, co odpowiednie i konieczne do realizacji uzasadnionych celów.

Zasady ogólne prawa UE razem z traktatami stanowią tzw. prawo pierwotne Unii Europejskiej, które wspólnie z prawem wtórnym Unii tworzy acquis, czyli dorobek prawny. Przestrzeganie acquis jest obowiązkiem każdego państwa wstępującego do UE.

Zasady ogólne zostały wypracowane głównie przez orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w oparciu o krajowe porządki prawne, zawierane przez państwa umowy międzynarodowe oraz na podstawie prawa i doktryny UE. Część z nich została potwierdzona i skodyfikowana w unijnych traktatach oraz Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.

Zasady ogólne mają kluczowe znaczenie, bowiem określają fundamentalne wartości systemu prawnego Unii oraz wyznaczają granice, w jakich poszczególne podmioty mogą korzystać ze swoich praw. Z tych względów TSUE w wielu orzeczeniach wprost się do nich odwołuje. Jedną z takich reguł jest zasada proporcjonalności.

Zakres stosowania

Zasada proporcjonalności w orzeczeniach Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (jak przez dekady nieformalnie nazywano trybunał w Luksemburgu) pojawiła się już w latach 50. XX w. Trybunał początkowo stosował ją wyłącznie w celu wyznaczenia granic działania Wspólnoty Europejskiej. Zasada proporcjonalności wyznaczała więc zakres obowiązku Wspólnoty do działania we wspólnym interesie i w granicach wyznaczonych...