Jednostki samorządowe mają samodzielność finansową

Konstytucja RP zapewnia jednostkom samorządu terytorialnego udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań.

Ustrojodawca ujął w art. 167 Konstytucji RP unormowania gwarantujące dochody jednostkom samorządu terytorialnego. Przewidział, że:

∑ jednostkom tym zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań (ust. 1),

∑ dochodami jednostek samorządu terytorialnego są ich dochody własne oraz subwencje ogólne i dotacje celowe z budżetu państwa (ust. 2),

∑ źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego są określone w ustawie (ust. 3),

∑ zmiany w zakresie zadań i kompetencji jednostek samorządu terytorialnego następują wraz z odpowiednimi zmianami w podziale dochodów publicznych (ust. 4).

Swoboda w ustalaniu wydatków

Trybunał Konstytucyjny podejmował się analizy przywołanego przepisu wiele razy. W wyroku z 10 marca 2015 r. stwierdził, że istota samodzielności finansowej wyraża się w zapewnieniu jednostkom samorządu terytorialnego dochodów pozwalających na realizowanie przypisanych im zadań publicznych, a ponadto oznacza pozostawienie takim jednostkom – w ramach ustawowo określonych ograniczeń – swobody kształtowania takich wydatków. Realizacja tej zasady wymaga stworzenia odpowiednich gwarancji formalnych i proceduralnych (z odwołaniem się do wyroku TK z 24 marca 1998 r., K 40/97). Trybunał w tym orzeczeniu wskazał również, że art. 167 Konstytucji RP...