Zatory płatnicze – krajowe i unijne regulacje

Przedsiębiorcy, którzy mają obowiązek sporządzania sprawozdań o stosowanych terminach zapłaty w transakcjach handlowych, muszą taki dokument za 2023 r. przygotować i przekazać ministrowi rozwoju i technologii do końca kwietnia.

Od 2013 r. obowiązują w Polsce przepisy regulujące kwestię tzw. zatorów płatniczych, czyli sytuacji, w których kontrahent nie otrzymuje zapłaty za dostawę towarów lub świadczenie usług w terminie (ustawowym lub umownym). Regulacje te są wynikiem wdrożenia do polskiego porządku prawnego unijnej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z 16 lutego 20211 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Do polskiego prawa wprowadzono mechanizmy, które miały przeciwdziałać negatywnemu zjawisku opóźnień w płatnościach, takie jak m.in. odsetki ustawowe za opóźnienia w transakcjach handlowych, a także możliwość zwrotu kosztów poniesionych przez dłużnika w celu odzyskiwania należności. Wprowadzono także maksymalne terminy zapłaty możliwe do stosowania przez przedsiębiorców w transakcjach handlowych.

Obecnie termin ten wynosi 60 dni w sytuacjach, w których dłużnikiem jest duży przedsiębiorca, a wierzycielem przedsiębiorca z sektora MŚP. W przypadku, gdy dłużnikiem jest podmiot z sektora publicznego (niebędący podmiotem leczniczym), termin wynosi 30 dni. W innych przypadkach termin ten może ulec wydłużeniu, jeżeli nie będzie to rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela. Rażąca nieuczciwość wobec wierzyciela jest pojęciem nieostrym, zatem wydaje się, że w praktyce pozostawiono przedsiębiorcom w relacjach symetrycznych pewną...