Wikingowie XIX wieku

autor zdjęcia: National Library of Norway

źródło: Rzeczpospolita

Członkowie załogi wyprawy arktycznej Nansena, w latach 1893–1896. Fridtjof Nansen (1861–1930) był norweskim odkrywcą, naukowcem, dyplomatą i humanistą

autor zdjęcia: Alamy/ BEW

źródło: Rzeczpospolita

Roald Amundsen (1872–1928) na biegunie południowym. Amundsen był norweskim badaczem regionów polarnych i kluczową postacią heroicznej ery eksploracji Antarktydy

Fridtjof Nansen i Roald Amundsen żyli w czasach, w których wikińskie podboje od dawna należały wyłącznie do świata sag. Ale swoimi dokonaniami mogliby zaimponować walecznym przodkom. Już nie na drakkarach, lecz dzięki nowoczesnym statkom i samolotom obydwaj Norwegowie docierali w najzimniejsze i najbardziej nieprzyjazne człowiekowi zakątki Ziemi.

Fridtjof Nansen (1861–1930) pochodził z miejscowości Frøen pod Christianią (obecnie Oslo). W stolicy rozpoczął studia na wydziale biologii. Szybko się okazało, że spektrum zainteresowań młodego naukowca jest bardzo szerokie. Nansen fascynował się zoologią, biologią morską, oceanografią, geologią, antropologią i socjologią. Z pasją uprawiał również sporty zimowe, w tym przede wszystkim narciarstwo. W 1883 r. wsławił się w zawodach Husebyrennet, pokonując trasę z Bergen do Oslo. Umiejętność mistrzowskiej jazdy na nartach okazała się nieoceniona podczas inauguracyjnej wyprawy naukowca, która miała miejsce w 1888 r. Nansen po raz pierwszy ujrzał skute lodem brzegi Grenlandii już w 1882 r., w czasie rejsu statkiem Virginia w kierunku Arktyki. W jego trakcie statek utknął w lodzie pomiędzy Grenlandią a Svalbardem. Nansen wpadł na pomysł, aby wykorzystać tę okazję i zejść na brzegi Grenlandii, lecz pak lodowy cofnął się i zapadła decyzja o odwrocie ekspedycji. Wiedział jednak już wtedy, że będzie chciał tam wrócić.

Odkrywca i dyplomata

Swój zamiar zrealizował w 1888 r., tuż po złożeniu pracy doktorskiej o neurologii organizmów morskich. Już pierwszy etap przedsięwzięcia, jakim było zebranie funduszy, nastręczył Nansenowi poważnych problemów. Rząd norweski...