Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Testament Bolesława Krzywoustego, czyli rozbicie dzielnicowe

11 kwietnia 2025 | Rzecz o historii | Sławomir Leśniewski
„Śmierć Bolesława III Krzywoustego” – obraz Józefa Peszka powstały między 1800 a 1820 rokiem
autor zdjęcia: Wikipedia
źródło: Rzeczpospolita
„Śmierć Bolesława III Krzywoustego” – obraz Józefa Peszka powstały między 1800 a 1820 rokiem
Scena oślepienia Piotra Własta. Miedzioryt Gottlieba Boettgera z 1808 r.
autor zdjęcia: Wikipedia
źródło: Rzeczpospolita
Scena oślepienia Piotra Własta. Miedzioryt Gottlieba Boettgera z 1808 r.
Agnieszka z Babenbergów – córka Leopolda III Świętego, księżna śląska i krakowska, żona Władysława II Wygnańca
autor zdjęcia: Wikipedia
źródło: Rzeczpospolita
Agnieszka z Babenbergów – córka Leopolda III Świętego, księżna śląska i krakowska, żona Władysława II Wygnańca
Władysław II Wygnaniec – rysunek Jana Matejki z cyklu „Poczet królów i książąt polskich” (ok. 1893 r.)
autor zdjęcia: Biblioteka Narodowa
źródło: Rzeczpospolita
Władysław II Wygnaniec – rysunek Jana Matejki z cyklu „Poczet królów i książąt polskich” (ok. 1893 r.)
PIASTOWIE. PRZEKLĘTY TESTAMENT Wydawnictwo Literackie, Kraków 2025
źródło: Rzeczpospolita
PIASTOWIE. PRZEKLĘTY TESTAMENT Wydawnictwo Literackie, Kraków 2025

Ostatni z wielkich Bolesławów nie zdołał uratować Polski przed tym, co w istocie było nieuniknione. Pragnąc uchronić kraj przed politycznymi wstrząsami i osłabieniem, książę wpadł w pułapkę własnej zapobiegliwości...

Teksty średniowiecznych kronikarzy traktujmy z przymrużeniem oka. Może w największym stopniu relacje Wincentego Kadłubka, który w „Kronice polskiej” napisał takie chociażby zdanie: „Gdy poczuł, że [los] żąda od niego śmiertelnej powinności, poleca spisać dokumenty testamentowe”. Ów zapisek oddaje istotę sprawy, ale nie do końca polega na prawdzie. Sugeruje bowiem, że wszystko odbyło się przed samym zgonem księcia. Tymczasem nie tylko sama myśl o podziale państwa między synów dojrzewała w głowie Krzywoustego przez kilka lat; dłuższy czas zabrały mu również przygotowania do przeprowadzenia tego zamysłu. Orientował się bowiem, że jego decyzja, niosąca ze sobą tak duże konsekwencje, musi przede wszystkim zyskać aprobatę możnych – zarówno najwyższych w kraju dostojników świeckich, jak i kościelnych. O ich zgodę wystąpił podczas ogólnopolskiego wiecu i uzyskał ją. Fakt ten pozwolił Andrzejowi Jureczce na sformułowanie tezy: „Wobec tego powinno się mówić nie tyle o testamencie Bolesława Krzywoustego, co raczej o ustawie sukcesyjnej”. Prawdopodobnie ostateczny kształt został jej nadany w 1137 roku.

Ustawa sukcesyjna: podział kraju na dzielnice

W odniesieniu do szczegółowych postanowień można snuć jedynie przypuszczenia. Nie zachowała się bowiem treść w postaci oryginalnego dokumentu...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Wydanie: 13149

Wydanie: 13149

Spis treści

Reklama

Zamów abonament