Pierwszy sobór Kościoła

autor zdjęcia: Wikipedia

źródło: Rzeczpospolita

Konstantyn Wielki – cesarz rzymski od 306 do 337 r., święty Cerkwi prawosławnej. Mozaika w Hagia Sophia (Stambuł)

autor zdjęcia: Wikipedia

źródło: Rzeczpospolita

Sobór nicejski – ikona Michaela Damaskenosa z XVI w., wykonana dla klasztoru Wrontisi na Krecie. Przechowywana jest obecnie w muzeum w Heraklionie

Obchodzimy w tym roku 1700. rocznicę pierwszego soboru w historii chrześcijaństwa. To obrady w Nicei (325 r.) rozpoczęły sojusz tronu z ołtarzem i okazały się trampoliną dla prymatu biskupa Rzymu w Kościele.

W 325 r. nad światem panował cesarz Konstantyn. Historia nadała mu tytuł „wielkiego”. Ówczesny świat, rzymskie imperium, rozciągał się od wysp brytyjskich na północy, po Eufrat i Tygrys na wschodzie, Półwysep Iberyjski na zachodzie i północną Afrykę na południu. Nieskrępowana władza Konstantyna pozwalała mu nawet zmienić miejsce stałego pobytu. Nie rezydował w stolicy imperium, tylko w uroczej Nikomedii nad morzem Marmara. Trochę tak, jakby polski premier rządził z Sopotu lub Międzyzdrojów. Konstantyn uciekł z gniazda intryg rzymskich rodów od korupcji oficerów i skrytobójczych morderstw, których ofiarą padło liczne grono rzymskich cesarzy.

Przed soborem: edykt mediolański

W pobliżu Nikomedii leżała miejscowość Nicea. Tam również Konstantyn posiadał swój pałac. To do niego w maju 325 r. zaprosił liczne grono chrześcijańskich biskupów. Kroniki zapisały liczbę 220 duchownych. Przybyli z terenów dzisiejszej Turcji, Grecji, Bałkanów, północnej Afryki, a zaledwie kilku z Zachodu – dzisiejszych Włoch, Hiszpanii i Francji. Cesarz życzył sobie, by spory teologiczne, jakie wybuchły wśród kleru, zakończyć raz na zawsze. Z jego perspektywy wydawały się błahe. Ot, choćby, czy Chrystus był bogiem, czy tylko człowiekiem, czy równym...