Wyspy w centrum oceanu

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Wybrzeże wyspy Oahu, mal. James Gay Sawkins, 1852 r.

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Hawajska królowa Lili’uokalani, fotografia z 1898 r.

autor zdjęcia: Leszek Nabiałek

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Sytuacja polityczna w Azji Południowo-Wschodniej w chwili japońskiego ataku na Pearl Harbor, 7 grudnia 1941 r.

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Zatoka Pearl Harbor, zdjęcie lotnicze, październik 1941 r.

źródło: bridgeman art library

Japoński czołg i piechota pod bramą zdobytego chińskiego miasta

źródło: bridgeman art library

Oddział japońskiej piechoty na ulicy chińskiego miasta Hainan

źródło: bridgeman art library

Ofiary japońskiego bombardowania Czungkingu w Chinach, 1940 r.

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Makieta zatoki Pearl Harbor, na której szkolili się japońscy piloci, 1941 r.

źródło: bridgeman art library

Kmdr por. Minoru Genda, autor planu ataku na Pearl Harbor

źródło: bridgeman art library

Admirał Isoroku Yamamoto, dowódca japońskiej Połączonej Floty

źródło: EAST NEWS

Wiceadmirał Chuichi Nagumo, dowódca wyprawy na Pearl Harbor

źródło: EAST NEWS

Odprawa japońskich pilotów przed nalotem na Pearl Harbor

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Samoloty 1. fali szykują się do startu z pokładu lotniskowca „Shokaku”

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Trafiony okręt liniowy „Nevada” osiada na mieliźnie w pobliżu wejścia do portu Pearl Harbor

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Eksplozja na niszczycielu „Shaw”

źródło: bridgeman art library

Pearl Harbor podczas nalotu – na pierwszym planie Wyspa Forda i zakotwiczone przy niej okręty liniowe

źródło: Imageforum/East News, Archiwum „Mówią Wieki”

Gaszenie pożaru na okręcie liniowym „West Virginia”, z tyłu uszkodzony „Tennessee”

źródło: Imageforum/East News, Archiwum „Mówią Wieki”

Wrak „Oklahomy” przewrócony na prawą burtę

Kiedy w styczniu roku 1778 angielski żeglarz James Cook dotarł w trakcie swej trzeciej wyprawy na Hawaje, nazwane na cześć ówczesnego pierwszego lorda admiralicji Wyspami Sandwicha, zapewne w najśmielszych snach nie był w stanie przewidzieć, jak wielkie znaczenie strategiczne zyska ten archipelag w przyszłości.

W 1840 roku miejscowy król Kamehameha III nadał swym poddanym konstytucję wzorowaną na amerykańskiej. Na wyspy napływać zaczęli cudzoziemcy, w tym misjonarze. Większość przyciągnęła jednak nie misja chrystianizacji tubylców, lecz chęć zbicia fortuny na uprawie trzciny cukrowej. W 1851 roku Stany Zjednoczone stały się gwarantem niepodległości wysp. Waszyngton nie był jednak wówczas zainteresowany ekspansją na Pacyfiku i dopiero kilkanaście lat po zakończeniu wojny secesyjnej Amerykanie zaczęli dostrzegać pojawiające się tam możliwości. Przejawem tego było uzyskanie w roku 1887 zgody na budowę bazy morskiej w Pearl Harbor.

Na początku ostatniej dekady XIX wieku znacząco wzrosła siła organizowanych przez cudzoziemców, głównie Amerykanów, tzw. klubów aneksyjnych opowiadających się za inkorporacją wysp przez Stany Zjednoczone. W 1893 roku aneksjoniści wsparci przez oddział amerykańskiej piechoty morskiej z krążownika pancernego „Boston” przeprowadzili zamach stanu, obalili królową Lili’uokalani i proklamowali utworzenie Republiki Hawajów (4 lipca 1894). W roku 1895 rojaliści usiłowali przywrócić tron królowej, ale kontrzamach się nie powiódł. W sierpniu 1898 roku Stany Zjednoczone ogłosiły oficjalnie aneksję Hawajów. Tym samym Amerykanie objęli panowanie nad kluczowym archipelagiem centralnej części Pacyfiku, który wraz z Samoa Wschodnimi...