![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Stolica rodowej ordynacji
W 1992 roku, niedługo po zaskakującym Białoruś, wyzwalającym ją na niepodległość upadku ZSRS, szukałem w mińskiej księgarni czegoś o dawniejszej niż Lenin białoruskiej historii
W 1992 roku, niedługo po zaskakującym Białoruś, wyzwalającym ją na niepodległość upadku ZSRS, szukałem w mińskiej księgarni czegoś o dawniejszej niż Lenin białoruskiej historii. Podany przez sprzedawcę kalendarz nosił napis: „Naszi mahnaty”. Z jego 12 stron patrzyli na mnie hardo Radziwiłłowie z nieświeskich portretów.
Kalendarz nie kłamał, radziwiłłowskie wizerunki utrwaliły dzieje rodu, którego kwalifikacja narodowa (w dzisiejszych kategoriach) nie jest prosta. Jak pisze Andrzej Ciechanowiecki, „nie byli właściwie (z rzadkimi wyjątkami) nigdy ani Polakami, ani Litwinami, ani Białorusinami, byli zawsze tylko Radziwiłłami!”. Nieśwież, jedna z ich głównych siedzib, był więc przez pięć wieków ośrodkiem polityki i kultury radziwiłłowskiej (pozostawał w rękach rodu od 1533 aż do 1939 roku), polonizując się ostatecznie dopiero w XX wieku.
Od końca XVI wieku po połowę wieku następnego władała nim katolicka linia Radziwiłłów (kalwini trzymali Birże), a twórcą potęgi Nieświeża był Mikołaj Krzysztof Radziwiłł, zwany „Sierotką” (ur. 1549 r.). Ułożywszy się z braćmi, „Sierotka” przystąpił do budowy pomnika swojej i rodu wiecznej chwały, trwalszego niż najwyższa na Litwie świecka godność – urząd wojewody wileńskiego, piastowany w latach 1604 – 1616. Wychowany na protestanta, wykształcony i gorliwy katolik (powrócił do katolicyzmu w 1566 r., a 16 lat później zaczął słynną...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
