PSL na straży

autor zdjęcia: krzysztof łokaj

źródło: Fotorzepa

Waldemar Pawlak, prezes Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczpospolitej Polskiej, wraz ze strażakami z OSP

Ludowcom wystarcza relatywnie niewielkie poparcie, aby wejść do rządu i uzyskać realną władzę, a zatem wpływy i liczne stanowiska do obsadzenia – piszą socjologowie Sławomir Bartnicki i Tomasz Własiuk

Obserwując działania PSL – i nie chodzi tu o ostatnią aferę albo nie tylko o nią – trudno nie zadać oczywistego pytania, co odróżnia PSL jako partię polityczną od PSL jako grupy interesu. Różnice definicyjne są oczywiste, partia polityczna to organizacja, której celem jest przejęcie władzy, natomiast grupa interesów to podmiot, którego celem jest wywieranie wpływu na władzę (bez jej przejmowania), m.in. przy pomocy lobbystów (z założenia to nie są politycy).

Sytuacja, w której grupa interesów przejmuje władzę/część władzy, to sytuacja w demokracji liberalnej nieco dziwna, choć prawnie nie zakazana. Takie założenie wyjaśniałoby jednak, dlaczego PSL, mimo zwykle ponurych prognoz przedwyborczych, wybory wygrywa.

W każdej demokracji, obojętnie, młodej czy z tradycjami, istnieją dobrze zorganizowani nieliczni, których zwykło się nazywać grupami interesów. Cechą niektórych z nich, jak np. związków zawodowych, producentów tego czy owego albo korporacji zawodowych, jest wywieranie wpływu na decydentów w celu uzyskania tzw. renty politycznej. Dzięki temu dana grupa interesu uzyskuje korzyści wskutek decyzji politycznych (ustawy, rozporządzenia, pomniejszej wagi rozstrzygnięcia administracyjne). W ten sposób grupy realizują własne, partykularne cele.

Niektóre grupy interesu realizują cele społeczne, kolektywne,...