O dobrym i złym długu

Studenci na podstawowym kursie ekonomii uczą się, że najpierw był barter: gdy żona myśliwego potrzebowała nowego garnka, ten szedł do garncarza i płacił mu za garnek dwoma skórami fok

Problem pojawił się w chwili, gdy garncarz nie potrzebował skór. Wymyślono więc pieniądz, po czym – tak przynajmniej chcieli profesorowie – dopiero po jakimś czasie, gdy pieniądz już się zakorzenił, wymyślono dług.

Antropolodzy na podstawie badań ludów pierwotnych kwestionują tę chronologię i twierdzą, że dług pojawił się wcześniej, przed pieniądzem, a handel barterowy był rzadkością i dotyczył tylko wymiany między plemionami. W obrębie danej społeczności dług był podstawą jej funkcjonowania. Po prostu myśliwy dostał garnek i wiedział, że ma dług u garncarza, który po jakimś czasie mógł zwrócić się do swojego dłużnika, by ten dostarczył mu mięso lub skóry. Co więcej, to był „dobry dług": garncarz dobrze życzył myśliwemu i modlił się za jego zdrowie, bo gdyby myśliwy zmarł, dług nie zostałby spłacony. Taki dobry dług,...