Piwiarnie też płoną

źródło: Bridgeman Art Library

Alfons Mucha w pierwszym płótnie, rozpoczynającym jego monumentalną „Słowianską epopeję” (1912), ukazał dramatyczny los Czechów: kryją się przed germańską nawałą, sami mając po swojej stronie bóstwa miru i walki o słuszną sprawę

źródło: materiały prasowe

„Ciemnoniebieski świat”, jasna wizja: film o odwadze czeskich lotników w bitwie o Anglię

Czesi cenią „Przygody dobrego wojaka Szwejka" jako kpinę z austriackiej biurokracji. Ale irytują się, gdy sami są oceniani wyłącznie przez pryzmat owych cech szwejkowskich.

Niedawny spór o sens świętowania 150. rocznicy powstania 1863 roku wskrzesił porównania dziejów Polski z Czechami. Socjolog Radosław Markowski w radiu TOK FM ogłosił: „Powstań mieliśmy dużo, można by podrzucić ich trochę Czechom. (...) Coraz bardziej jestem Czechem, w tych wielkich, narodowych sprawach, które wydarzyły się w Europie. Ta szwejkowska zasada, żeby siedzieć w gospodzie, pilnować temperatury piwa i czekać, aż przejadą ci szaleńcy z jednej strony na drugą, wydaje mi się bardziej racjonalna, niż to nasze rzucanie się".

Do dziejów Czechosłowacji nawiązywały też inne słowa dr. Markowskiego: „Jako obywatel miłujący ten kraj – specyficzne być może, ale jednak – gdyby mnie spytano, co trzeba było zrobić w 1939 r., gdy nas zaatakowano z dwóch stron: ano poddać się rozsądnie".

Tyrady Markowskiego nawiązują do wcale nienowej tradycji polskich realistów, którzy spalonej Warszawie przeciwstawiają pełną zabytków Pragę i wychwalają Szwejka jako antytezę pana Wołodyjowskiego.

Najzabawniejsze w tym jest to, że wszystkie te stereotypy formułują ludzie, którzy historii Czech specjalnie nie znają. W swojej ignorancji uważają zaś, że kult świętego spokoju i szyderstwa z narodowej tradycji całkowicie wypełnia czeską świadomość. Czy tak jest w istocie? I czy Czesi naprawdę są zachwyceni wizerunkiem bezideowych piwoszy?...