Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Nikt go nie mógł przelicytować

10 listopada 2015 | Kraj | Marek Kozubal
Józef Piłsudski chciał uniknąć błędów z powstania styczniowego, dlatego próbował „zaprząc do kieratu niepodległościowego” przedstawicieli wielu grup społecznych
źródło: NAC
Józef Piłsudski chciał uniknąć błędów z powstania styczniowego, dlatego próbował „zaprząc do kieratu niepodległościowego” przedstawicieli wielu grup społecznych
Prof. Janusz Cisek – historyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego; był dyrektorem Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie i wiceministrem spraw zagranicznych
autor zdjęcia: Radek Pasterski
źródło: Fotorzepa
Prof. Janusz Cisek – historyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego; był dyrektorem Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie i wiceministrem spraw zagranicznych
źródło: Rzeczpospolita

Gdy Piłsudski przyjechał do Warszawy, nie miał nawet nowego munduru. Ale miał autorytet – mówi historyk Janusz Cisek.

Rz: Marsz do niepodległej rozpoczął się 6 sierpnia 1914 r., gdy z krakowskich Oleandrów wyruszyła na wojnę utworzona przez Józefa Piłsudskiego kompania kadrowa. W kilkanaście dni później powstała Komenda Naczelna Legionów Polskich. Czy członkowie tej formacji mogli mieć pewność, że Polska się odrodzi?

Janusz Cisek: Pewności nie było. W procesach politycznych wiele zależy od determinacji i wiary. Nie można zaprzeczyć, że Piłsudski i jego środowisko było pierwsze, kładąc na szalę własne życie. Przecież nie było pewności, że wymarsz pierwszych oddziałów Legionów nie zakończy się zagładą. Nie można zapominać, że środowisko posłów krakowskich nie włączyło się w ten proces i nie nakłoniło ani cesarza Franciszka I, ani Naczelnej Komendy Armii, ani Ministerstwa Obrony Krajowej do stworzenia struktury zwanej Legionami Polskimi.

Sprzyjała nam wielka wojna. 5 listopada 1916 r. Niemcy i Austro-Węgry powołały Królestwo Polskie, twór bez granic. Ale od tego momentu zaczęły powstawać fundamenty nowego państwa, np. sądownictwo, administracja, szkolnictwo.

W okresie międzywojennym toczyła się ożywiona polemika, jakie znaczenie dla odzyskania niepodległości miał akt 5 listopada. Byli tacy, którzy twierdzili, że to był akt założycielski nowego państwa. Dwa mocarstwa zaborcze ogłosiły powstanie Królestwa...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Wydanie: 10292

Wydanie: 10292

Spis treści

Publicystyka, Opinie

Zamów abonament