XX wiek: Szpieg, którego nie było?

autor zdjęcia: Cezary Langda

źródło: PAP/CAF

Legitymacja Radia Wolna Europa, którą Andrzej Czechowicz posługiwał się do marca 1971 r.

Wiosną 1971 r. ówczesne polskie służby specjalne wykreowały Andrzeja Czechowicza na „asa wywiadu", groźnego szpiega w środowisku Radia Wolna Europa. Po latach okazało się, że w dużym stopniu było to medialne show

Zamknięty w czterech pokojach przestałem kopiować, zwinąłem cały »majdan« i − zacząłem się bać, zwyczajnie bać. Nie pamiętam, czy się spociłem i czy drżały mi ręce. Przypominam sobie tylko, jak intensywnie myślałem, szukając wyjścia z pułapki. Chodziłem od okna do okna w jakiejś bezwiednej nadziei, że któraś z krat nie została starannie zsunięta. Niestety, wszystkie były zamknięte" – tak na wiadomość o natychmiastowym odwołaniu go ze służby szpiegowskiej miał zareagować Czechowicz. Swoją „niebezpieczną pracę" na rzecz wywiadu PRL opisał w książce „Siedem trudnych lat". Chyba sam uwierzył w historie, które opowiadał po powrocie do kraju. Kim był ten „as wywiadu", którego ówczesne media tak chętnie porównywały do kapitana Klossa, agenta J-23 z serialu „Stawka większa niż życie"?

Po sąsiedzku z Piłsudskimi

Pełne nazwisko kapitana, a obecnie emerytowanego podpułkownika, brzmi Andrzej Czechowicz-Lachowicki herbu Ostoja. Syn Olgi i Zbigniewa urodził się 17 sierpnia 1937 r. w Świecianach, ok. 80 km na północny wschód od Wilna. W pobliżu Kołodna zaś – rodowych dóbr Czechowiczów-Lachowickich – znajdował się Zułów, majątek Piłsudskich. Nie dziwi więc, że rodziny czasem się odwiedzały, zwłaszcza że obie wywodziły się...