Kłopotliwy wpis hipoteki na rzecz poręczyciela

Z logicznego punktu widzenia sytuacja poręczyciela, który spłaca zabezpieczony hipoteką dług w części wydaje się klarowna. W zakresie spłaty uzyskuje on prawo do ustanowienia hipoteki na swoją rzecz i to w konkretnym miejscu działu IV księgi wieczystej – pod hipoteką wierzyciela, którego swoim poręczeniem zabezpieczył.

Uzyskanie takiego wpisu często było sporym wyzwaniem, gdyż liczba związanych z nim zagadnień prawnych skutkowała brakiem jednolitości orzeczniczej sądów. Do zmiany tego stanu rzeczy powinna przyczynić się wykładnia przepisów zawarta przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z 9 września 2016 roku w sprawie o sygn. akt V CSK 30/16. Wyjaśnijmy to na przykładzie.

Dłużnik „A" zaciągnął zobowiązanie względem Wierzyciela „B" w wysokości 100 tys. zł. Zobowiązanie to zostało zabezpieczone wpisem na rzecz „B" hipoteki obciążającej nieruchomość będącą we własności „A", a ponadto do 50 tys. zł poręczył za nie Poręczyciel „C".

W zakresie regulacji, na mocy których C mógł żądać ustanowienia w księdze wieczystej, prowadzonej dla nieruchomości A, hipoteki na swoją rzecz pojawiała się koncepcja skorzystania z art. 97 ustawy z 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece. Zgodnie z nim, jeżeli dłużnikowi osobistemu, który zaspokoił wierzyciela hipotecznego, przysługuje roszczenie zwrotne względem właściciela nieruchomości obciążonej albo względem jego poprzednika prawnego, hipoteka przechodzi na dłużnika aż do wysokości...