Awersy i rewersy na monetach pierwszych Piastów

źródło: NBP

Denar PRINCES POLONIE

źródło: NBP

Denar królewski Bolesława Śmiałego

źródło: NBP

Denar książęcy Bolesława Śmiałego

źródło: NBP

Brakteat, tzw. protekcyjny, wybity ok. 1135 r. za panowania Bolesława III Krzywoustego

źródło: NBP

Denar Bolesława III Krzywoustego

Żadna polska moneta sprzed rozbicia dzielnicowego nie ma na awersie wizerunku orła jako godła państwa polskiego. Nawet denar Chrobrego budzi kontrowersje

W kronice polsko-węgierskiej, która została napisana prawdopodobnie w 1222 r., po raz pierwszy pojawia się legenda o założeniu państwa polskiego. Według autora tej kroniki – który, jak się przypuszcza, był pisarzem węgierskiej kancelarii królewskiej – trzech braci, być może chorwackich książąt, podróżowało z wybrzeża Morza Adriatyckiego na północ w kierunku Bałtyku. W wyniku różnych zdarzeń Lech, Czech i Rus założyli w czasie swojej wędrówki przez Europę Wschodnią trzy słowiańskie narody: Czechów, Polaków (Lechitów) oraz Rusów. Legenda jest wspominana także w napisanej po czesku Kronice Dalimila, która potwierdza, że Lech postanowił obrać za siedzibę swojego rodu miejsce, gdzie ujrzał białego orła wzlatującego na niebo czerwieniejące od światła zachodzącego słońca. „Aby zapewnić schronienie sobie i swoim ludziom rzekł Lech: >Zbudujmy gniazdo!<. Stąd i owa miejscowość aż do dzisiaj zwie się Gniezno, to jest >budowanie gniazda<" – pisał nieznany z imienia autor Kroniki wielkopolskiej z XIII w. Przyjęło się więc uważać białego orła za najstarsze godło Polski i herb rodowy polskiej dynastii Piastów.

Czy to jest orzeł?

Tymczasem żadna, oprócz jednej jedynej, polska moneta z okresu przed rozbiciem dzielnicowym nie przedstawia orła na awersie. Nawet najstarsza polska moneta – denar „Princes...