Prawidłowa decyzja i wyrażenie woli decydują o ważności testamentu

Oświadczenie testatora jest świadome, jeżeli w czasie sporządzania ostatniej woli 
nie występowały żadne zaburzenia świadomości, a testator jasno i wyraźnie zdawał sobie sprawę, że sporządza swoją wolę określonej treści.

Rozważając ochronę interesów prawnych spadkodawcy testamentowego zwraca się uwagę na nadrzędny cel, jakim jest ochrona prawidłowego powzięcia decyzji oraz wyrażenia woli przez spadkodawcę (postanowienie SN z 9 grudnia 2010 r., sygn. IV CSK 248/10).

Testament jako czynność prawna mortis causa podlega w pewnym zakresie dalej idącym wymaganiom aniżeli czynności inter vivos. Przejawia się to w szczególności w obowiązku, aby spadkobierca działał cum animo testandi. W orzecznictwie podkreśla się, że wola testowania (animus testandi) to kwestia woli i świadomości dokonywania czynności prawnej na wypadek śmierci, a nie użycia w testamencie określonych wyrażeń, np. „testament", „ostatnia wola", testator zaś musi obejmować swoją świadomością fakt regulowania losów majątku na czas po swojej śmierci. O chęci testowania może świadczyć sama treść złożonego oświadczenia woli i użyte do jej wyrażenia sformułowania, ale także okoliczności towarzyszące złożeniu tego oświadczenia. W sytuacji kwestionowania woli testowania na ustalenie, czy spadkodawca rzeczywiście miał animus testandi, może mieć wpływ jego zachowanie po sporządzeniu własnoręcznego oświadczenia, które ma być uznane za testament. Nie bez znaczenia pozostaje także ocena stosunków osobistych spadkodawcy z jego spadkobiercami. W każdym przypadku oświadczenie to powinno być tak tłumaczone, żeby zapewnić możliwie najpełniejsze urzeczywistnienie...