Indywidualnie lub kolektywnie

Wierzyciele i dłużnicy | Także ścieżka karna

Skarga pauliańska jest cywilistycznym narzędziem zwalczania nielojalnych zachowań dłużników. Niekiedy przedsiębrane przez nich czynności mogą przybierać cechy karalnego zachowania, tj. wypełniać znamiona czynu zabronionego polegającego na usuwaniu mienia spod egzekucji. Ścieżka karna jest jedynie pośrednim instrumentem mogącym „przywrócić" zaspokojenie wierzyciela, głównym jej celem jest przede wszystkim reakcja karna na nieakceptowalne zachowania podmiotów prawa. Oprócz odpłaty ma też charakter prewencji szczególnej i generalnej, nie zaś realizowania głównie interesu partykularnego wierzyciela. Skarga pauliańska realizowana indywidualnie powinna być w związku z tym podstawowym środkiem prawnym zwalczania czynności prawnych dłużników krzywdzących wierzyciela.

Wielość wierzycieli

Natomiast jeżeli takich wierzycieli jest więcej, sytuacja ulega pewnej zmianie. Istnienie wielości wierzycieli w kontekście braku możliwości ich zaspokojenia przez dłużnika zwykle przemawia za istnieniem podstaw do ogłoszenia jego upadłości. Jeśli upadły przyczynił się do swojej niewypłacalności (np. wyzbył się majątku), wówczas wierzyciele traktowani są już jako kolektyw i nie ma miejsca na indywidualne dochodzenie roszczeń ze skargi pauliańskiej. Wybór leży wówczas wyłącznie po stronie syndyka masy upadłości,...