Niemcy na carskim tronie

źródło: Fine Art Images/East News

Obraz Aleksandra Benoisa przedstawiający Niemiecką Słobodę

źródło: Everett Collection/shutterstock

Katarzyna II Wielka (1729–1796)

źródło: Everett Collection/shutterstock

Aleksandra Fiodorowna (1872–1918), ostatnia cesarzowa Rosji

Od 400 lat relacje między Rosją a Niemcami mają wyjątkowy charakter. Jak doszło do cywilizacyjnego zbliżenia dwóch tak odmiennych kulturowo nacji?

W drugiej połowie XVII w. Moskwa była jeszcze w pełni średniowiecznym, drewnianym grodem z nielicznymi warsztatami rzemieślniczymi i niskimi chatami krytymi słomą, które otaczały zrujnowane mury Kremla, pamiętające jeszcze rządy Iwana Groźnego. Błotniste, pełne nieczystości ulice tego miasta nie zasługiwały na swoją nazwę. Nierzadkim widokiem były gnijące szczątki straceńców. Miastem pełnym żebraków i złodziei rządzili nieudolnie diakowie, za wszystko żądający łapówki. Ta skrajna korupcja była zresztą jedynym zjawiskiem, z którym Rosja nigdy sobie nie poradziła – ani w czasach caratu, ani pod władzą bolszewików. Źle opłacani strzelcy kremlowscy, którzy mieli pilnować porządku w mieście, byli przekupywani przez potężne rodziny bojarskie walczące między sobą o wpływy na Kremlu.

Moskiewska dzielnica Niemców

Pierwsze zmiany cywilizacyjne na ziemiach rosyjskich nadeszły dopiero 70 lat po wyborze Michała Romanowa na cara Wszechrusi w 1613 r. Po bezpotomnym panowaniu i śmierci cara Fiodora III, wnuka Michała Romanowa, na tronie carskim w 1782 r. zasiadło dwóch chłopców: chorowity i prawdopodobnie niedorozwinięty umysłowo Iwan oraz nieco młodszy Piotr stanowiący jego przeciwieństwo. Rzeczywiste rządy regencyjne sprawowała przez siedem lat ich matka, caryca Natalia Kiriłłowna Naryszkina. Jej młodszy syn, Piotr, dorastał w atmosferze...