Zaświadczenie A1 można unieważnić, ale nie zawiesić

Przepisy unijne nie przewidują procedury czasowego zawieszenia zaświadczeń A1. Jeżeli któreś państwo członkowskie zawiesi zaświadczenia A1, to nadal pozostają one w mocy.

Instytucje państw członkowskich tylko w określonych sytuacjach i w ramach specjalnej procedury mogą unieważniać zaświadczenie A1 kwestionowane w innym państwie. Współpracując z kwestionującymi instytucjami muszą jednak działać w sposób nieopieszały. Taki wniosek płynie z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2  marca 2023 r. (połączone sprawy C 410/21 i C-661/21).

Omawiane orzeczenie dotyczyło dwóch podobnych spraw – jednej na Słowacji, drugiej na Litwie.

W pierwszej z nich członek zarządu belgijskiej firmy transportowej razem z żoną otworzył spółkę z siedzibą na Słowacji. Następnie w oparciu o nową spółkę wystąpił do słowackiego urzędu o zaświadczenie A1 potwierdzające to, że kilku pracowników słowackiej spółki podlega słowackiemu systemowi ubezpieczeń społecznych.

Próba uniknięcia składek

Strukturze przyjrzała się jednak belgijska inspekcja społeczna. Stwierdziła ona, że zastosowane rozwiązanie jest w istocie fikcyjne, bo właściwie cała działalność podmiotów odbywa się w Belgii. Tym samym celem powołania słowackiej spółki jest to, by zatrudniać tanią siłę roboczą i unikać belgijskich składek na ubezpieczenia społeczne. W konsekwencji wszczęto przeciwko prezesowi belgijskiej spółki postępowanie karne dotyczące oszukiwania w celu zaniżenia...