Emocje świętego Józefa

autor zdjęcia: Marek BAZAK/East News

źródło: Rzeczpospolita

To paradoks, że o śmierci tego, który jest patronem dobrej śmierci, nie wiemy nic. Obraz „Śmierć św. Józefa” nieznanego artysty z XVIII w. inspirowany apokryfami, parafia św. Piotra i Pawła w Tyliczu (woj. małopolskie)

To on, nie Maryja, musiał odgrywać kluczową rolę w religijnym wychowaniu syna, wprowadzać go w świętowanie Paschy, Dnia Sądu czy Chanuki, jako pierwszy studiować z nim Torę. Co sprawia, że przybrany ojciec Jezusa jest nam, współczesnym, tak bliski, choć ewangelie nie mówią o nim prawie nic?

Józef jest jednym z najpopularniejszych świętych katolickich. Tysiące figurek i obrazów przedstawiających go znajdują się nie tylko w świątyniach, klasztorach, ale i w domach prywatnych. Młode dziewczyny modlą się do niego o dobrych i pobożnych mężów, a setki osób piszą do niego listy, by zostawić je choćby w warszawskim sanktuarium św. Józefa na Kole. Papież Franciszek – który ma osobisty kult do niego – wprowadził go nawet do kanonu i słyszymy o nim na każdej Mszy Świętej.

A jednak, jeśli zagłębić się w teksty biblijne, okaże się, że o tym niezwykle popularnym świętym wiemy stosunkowo niewiele. Pismo Święte wymienia go zaledwie kilkukrotnie, nie przekazuje ani jednego jego słowa (choć w kilku miejscach aż się prosi, by ono do nas dotarło), a tradycje mu poświęcone są wzajemnie sprzeczne. Chrześcijański Wschód – o czym będzie jeszcze mowa – widzi w nim starca, który po owdowieniu zaopiekował się młodziutką Maryją. Dla łacińskiego Zachodu – przynajmniej od czasów Leona XIII – to młody, dynamiczny mężczyzna. Odmienne jest także postrzeganie jego miejsca i roli. Zachód przypisuje mu znaczenie ogromne, dla Wschodu zajmuje on miejsce podrzędne, bo kluczowym wzorcem męskiej świętości jest Jan Chrzciciel.

Niezależnie jednak od miejsca, jakie mu się przypisze, i od tego, w jakim wieku stał się ojcem Jezusa, jedno nie ulega wątpliwości. Jego rola – co wiemy...