Jak wymiar sprawiedliwości powinien ścigać zbrodniarzy międzynarodowych

Międzynarodowy Trybunał Karny prowadzi postępowanie, tylko kiedy sądy krajowe nie chcą, nie mogą albo z jakichkolwiek innych względów pozostają bezczynne.

Rozpoczęte przez polską prokuraturę w lutym 2022 r. śledztwo w sprawie wojny napastniczej Rosji na Ukrainę powinno stać się katalizatorem rozmów o strategii ścigania zbrodni międzynarodowych. Nasze rekomendacje mają na celu zapoczątkowanie dyskusji zarówno o kształcie polskich norm dotyczących zbrodni międzynarodowych, jak i o praktycznym ich wykorzystaniu do wypełnienia zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej.

Obowiązek ścigania zbrodni międzynarodowych

Ściganie zbrodni międzynarodowych jest wykonaniem obowiązku ciążącego na państwie polskim w związku z wiążącymi je traktatami oraz prawem zwyczajowym. Komisja Prawa Międzynarodowego potwierdziła, że po poważnych naruszeniach zakazów dokonywania takich zbrodni jak zbrodnia agresji, zbrodnia ludobójstwa, zbrodnia przeciwko ludzkości czy zbrodni wojennych, państwa trzecie i organizacje międzynarodowe mają obowiązek podjąć działania na rzecz zatrzymania tego typu naruszeń i nieuznawania ich skutków.

Ściganie zbrodni jest najważniejsze, gdyż ma nie tylko charakter represyjny, ale i prewencyjny, a ponadto wyraża brak zgody na bezkarność. Ratyfikacja statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK) nie zwalnia państw z ich obowiązków związanych z sądzeniem zbrodni międzynarodowych.

MTK działa na zasadzie komplementarności, co oznacza, że prowadzi postępowanie tylko wtedy, kiedy sądy krajowe nie...