Jak prawo karne może pomóc wierzycielowi odzyskać należności?

Obowiązek naprawienia szkody przez dłużnika lub inne środki przewidziane w kodeksie karnym – to alternatywne sposoby na zaspokojenie roszczeń wierzyciela.

Naturalną drogą dochodzenia roszczeń przez wierzyciela od dłużnika jest proces cywilny i kolejno postępowanie egzekucyjne. Droga ta jednak często okazuje się nieskuteczna. W prawie cywilnym stosowane narzędzia są bowiem ograniczone i polegają głównie na dokonaniu zajęć majątku dłużnika, o ile dłużnik takowy majątek posiada. W razie braku możliwości prowadzenia skutecznej egzekucji, postępowanie egzekucyjne zostaje z urzędu umorzone, zaś wierzyciel pozostaje z niezaspokojonym roszczeniem. Dodatkowo ponieść musi koszty bezskutecznego postępowania egzekucyjnego.

W pewnych jednak sytuacjach działanie dłużnika może wypełnić znamiona czynu zabronionego – podlegającego pod prawo karne. Mogą to być czyny związane z bezprawnym uzyskaniem środków pieniężnych od wierzyciela m.in. wyłudzenie kredytu, oszustwo czy wyłudzenie odszkodowania, ale również czyny związane z następczym pokrzywdzeniem wierzyciela, chcącego egzekwować roszczenie od dłużnika m.in. udaremnianie egzekucji, oszukańczy transfer majątku czy faworyzowanie niektórych wierzycieli. Szczególnym świadczeniem są alimenty, bowiem uchylanie się od wykonania obowiązku alimentacyjnego stanowi odrębny czyn zabroniony – opisany w art. 209 kodeksu karnego (k.k.).

1. Obowiązek naprawienia szkody – art. 46 k.k.

Obowiązek naprawienia szkody jest powszechnie stosowanym środkiem kompensacyjnym. W kontekście omawianych...