Studia pozostaną bezpłatne

Dyskusja o darmowej edukacji w Polsce wraca za sprawą słów o „idealnym świecie” Sławomira Mentzena, w którym studia byłyby płatne. Prawnicy są jednak zgodni: dopóki przestrzegamy konstytucji, taki scenariusz jest niemożliwy.

Słowa kandydata Konfederacji na prezydenta Sławomira Mentzena o tym, że w jego „idealnym świecie” studia są płatne – wypowiedziane w wywiadzie udzielonym Krzysztofowi Stanowskiemu w Kanale Zero – wywołały społeczną dyskusję. I to nie tylko na temat teoretycznej darmowości edukacji w Polsce, ale też tę dotyczącą zgodności takich deklaracji z obowiązującym w Polsce prawem.

Konstytucjonaliści są zgodni: dostępu do bezpłatnej nauki w Polsce zakazać nie można, bo to byłoby niezgodne z ustawą zasadniczą. Co jednak nie oznacza, że taka będzie ona zawsze i wszędzie.

Nauka jest i musi być bezpłatna

Jak wyjaśnia dr hab. Monika Haczkowska – adwokatka i członkini Polskiego Towarzystwa Prawa Konstytucyjnego – choć to nieodpłatność powinna być zasadą, za odpłatnością mogą być świadczone niektóre usługi edukacyjne.

Ekspertka przypomina, że w tej sprawie wypowiadał się już Trybunał Konstytucyjny – pierwszy raz w sprawie K 18/99, drugi – ponad dekadę temu w orzeczeniu K 35/11 (w znanym orzeczeniu, stwierdzającym niedopuszczalność pobierania opłaty za drugi kierunek). I potwierdził możliwość takich...