Ustrój Polski się zmienił, wróciliśmy do XIX wieku

autor zdjęcia: mat. pras.

źródło: Rzeczpospolita

Żyjemy w dualizmie konstytucyjnym. Pogłębia się chaos w systemie prawa i u części obywateli może powodować oczekiwanie autorytarnej władzy – twierdzi prof. Piotr Tuleja.

„Państwo polskie nauczyło się funkcjonować przez ostatnie lata bez Trybunału Konstytucyjnego” – mówił niedawno wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha. Czy zgadza się pan z tym stwierdzeniem?

Rzeczywiście bez Trybunału działa Sejm, działa rząd, policja czy samorządy, ale to nie jest państwo, które funkcjonuje w oparciu o konstytucję. Niedawno prof. Leszek Garlicki stwierdził, że w Polsce doszło do faktycznej zmiany ustroju państwa i w praktyce nie funkcjonujemy już w ustroju konstytucyjnym. Zgadzam się z tym.

Co to oznacza?

Kryzys konstytucyjny, który rozpoczął się w 2015 r. ma takie skutki, że nie funkcjonujemy już w ustroju konstytucyjnym. W niektórych obszarach konstytucja jest już bowiem jedynie martwą literą i nie obowiązuje. Przykładem są w zasadzie wszystkie organy władzy sądowniczej czy KRRiT, które nie działają w sposób niezależny. Tym samym przestają funkcjonować ograniczenia opisane w konstytucji i nie rozstrzyga się sporów prawnych w sposób konstytucyjny. Mogę wymienić np. sprawy dotyczące migrantów i ochrony granic, w których orzeczenia sądów nie kształtują praktyki postępowania władz politycznych. Podobnie było ze sprawami dotyczącymi ograniczeń podczas pandemii, w których orzeczenia sądów nie miały istotnego znaczenia dla władzy.

W jakim miejscu zatem...