Praworządność w praktyce, czyli kilka uwag po wyroku Trybunału w Luksemburgu

Orzeczeniem z 4 września 2025 r. TSUE przypomniał dobitnie, że praworządność nie obejmuje li tylko kwestii statusu sędziów powołanych w określonej procedurze. Chodzi przede wszystkim o sprawowanie wymiaru sprawiedliwości.

Wyrok TSUE z 4 września 2025 r. (skarga C-225/22), wydany na skutek pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd Apelacyjny w Krakowie, jest kolejnym, w którym Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyraził stanowisko dotyczące przesłanek uznania składu orzekającego za sąd spełniający wymogi niezawisłości, bezstronności i uprzedniego ustanowienia na mocy ustawy. Został wydany w trybie art. 267 traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Przy zachowaniu konsekwencji orzeczniczej i dokonanej przez Trybunał oceny prawnej składu sędziowskiego złożonego z sędziów SN w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w poprzednich orzeczeniach (np. w sprawach C-487/19), TSUE rozpoznał pytania prejudycjalne dotyczące skutków uchylenia (po skardze nadzwyczajnej) przez SN w składzie pięciu sędziów IKNiSP oraz dwóch ławników prawomocnego wyroku SA (z 2006 r.) i przekazania sprawy SA do ponownego rozpoznania.

Trybunał przywołał również wcześniej wyrażoną ocenę dotyczącą składu sędziowskiego z IKNiSP (C-718/21), instytucji skargi nadzwyczajnej (C- 720/21) w kontekście gwarancji prawomocności orzeczenia i jej skutków (C-487/19). Jest to zatem orzeczenie z jednej strony konsekwentne wobec wcześniej wyrażonego stanowiska, a z drugiej strony dobitnie obrazujące najbardziej doniosłe skutki braku systemowej naprawy wymiaru sprawiedliwości, gwarantującej niezależność sądów...