Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Kultura czy służba zdrowia

22 grudnia 2009 | Styl życia | Monika Rogozińska
Pałac w Pełkiniach (woj. podkarpackie). Opuszczony od dwóch lat stoi nieogrzewany w zarośniętym parku. Na zdjęciu powyżej front z neobarokową sienią
autor zdjęcia: Monika Rogozińska
źródło: Fotorzepa
Pałac w Pełkiniach (woj. podkarpackie). Opuszczony od dwóch lat stoi nieogrzewany w zarośniętym parku. Na zdjęciu powyżej front z neobarokową sienią
Skrzydło pałacu z licznymi dobudówkami
autor zdjęcia: Monika Rogozińska
źródło: Fotorzepa
Skrzydło pałacu z licznymi dobudówkami
Dawne zabudowania folwarczne są w opłakanym stanie
autor zdjęcia: Monika Rogozińska
źródło: Fotorzepa
Dawne zabudowania folwarczne są w opłakanym stanie

W sieni pałacu Czartoryskich w Pełkiniach stały trumny. Grube mury chroniły przed ciepłem jak chłodnia

Dawniej, zanim w 1945 r. w pałacu umieszczono Państwowy Dom Pomocy Społecznej dla Dorosłych, przed sień głównego wejścia zajeżdżały powozy.

Pałac nie spełniał dzisiejszych norm dla takiej placówki. Dwa lata temu przeniesiono pensjonariuszy 16 km dalej, do specjalnie wybudowanego DPS. Od tego czasu pałac nieogrzewany niszczeje.

Dziś o oddanie tego zabytku ubiegają się Czartoryscy, spadkobiercy właścicieli wygonionych stąd przez stalinowski dekret 1944 r. Chcą stworzyć w nim centrum kultury. Powiat dwa miesiące temu uchwalił projekt przebudowy pałacu na nowy dom opieki społecznej. Czartoryscy uważają, że zdewastuje to do końca zespół pałacowo-parkowy.

Pierwsza magnolia i błogosławiony

Czartoryscy byli od XVIII w. właścicielami Pełkiń koło Jarosławia. Książę Witold Czartoryski, późniejszy senator II Rzeczypospolitej, dekadę przed końcem XIX w. zaczął rozbudować 200-letni pałac postawiony na wzgórzu nad stawami. Rozpościera się stąd widok na dolinę Sanu.

Z zamiłowania dendrolog założył park angielski, unikatowy w tej części Europy. Posadził pierwszą w Polsce magnolię. Tuż przed I wojną światową skromnie urządzony pałac w Pełkiniach wzbogaciło cenne wyposażenie rezydencji Czartoryskich Weinhaus na obrzeżach Wiednia, którą sprzedali: marmurowe kominki, posadzki i drzwi z mahoniową intarsją, stylowe meble, bogata biblioteka, gobeliny, obrazy,...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8505

Spis treści
Zamów abonament