![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Stary bank, świeże pomysły
Szwedzki bank centralny Riksbank to najstarsza taka instytucja na świecie. Oprócz wieku wyróżnia go innowacyjność i transparentność działania
Choć historia polskiej bankowości centralnej jest stosunkowo krótka, sięga lat 20. ubiegłego wieku, mamy swój udział w narodzinach najstarszego banku centralnego świata, szwedzkiego Riksbanku. W 1656 r. w obozie wojskowym w dzisiejszym Malborku król Szwecji Karol X Gustaw, który rok wcześniej najechał Rzeczpospolitą, nadał Johanowi Palmstruchowi przywilej prowadzenia instytucji kredytowej. Według części historyków, głównym celem powstałego w ten sposób Banku Sztokholmskiego miało być finansowanie militarnych ambicji monarchy. Pierwsze w historii Europy banknoty wyemitował jednak dopiero w 1660 r., gdy potop szwedzki dobiegł końca. Stało się to zresztą przyczyną bankructwa tego banku cztery lata późnej, gdy Szwedzi utracili zaufanie do papierowego pieniądza.
Na gruzach banku Palmstrucha – za niegospodarność skazanego na karę śmierci, lecz następnie ułaskawionego – w 1668 r. powstał jednak Bank Dóbr Królewskich (Riksens Ständers Bank), niespełna 200 lat później przemianowany na Riksbank.
Długa walka o niezależność
W odróżnieniu od Banku Sztokholmskiego, jego następca kontrolowany był przez szwedzki parlament – Riksdag – co miało gwarantować jego niezależność. W rzeczywistości królowie nadal byli w stanie wyzyskiwać go do własnych celów. Jeszcze w drugiej połowie XVIII wieku...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
