Konflikt skąpany we krwi

źródło: Archiwum

W polsko-ukraińskich (a także polsko-niemieckich) rozliczeniach z trudną przeszłością istnieje tendencja do uzyskania swoistej symetrii. Ma ona rzekomo ułatwić proces pojednania. Polacy cierpieli z rąk Ukraińców i Ukraińcy cierpieli z rąk Polaków. Ukraińcy mordowali Polaków i Polacy mordowali Ukraińców. Ukraińcy wypędzali Polaków i Polacy wypędzali Ukraińców. Nie ma mniej i bardziej doświadczonych cierpieniem. Nie ma mniej i bardziej winnych. Unika się przy stawiania pytań o to, kto rozkręcił spiralę przemocy. Kto atakował, a kto się tylko bronił. Unika się też liczenia i porównywania ofiar po obu stronach.

Lektura najnowszej pracy Grzegorza Motyki „Od rzezi wołyńskiej do akcji »Wisła«. Konflikt polsko-ukraiński 1943 – 1947" przynosi odpowiedź na powyższe pytania oraz przedstawia bilans ofiar. Książka zawiera wiele polemicznych stwierdzeń pod adresem ukraińskich historyków. Motyka pisze, że z większości ukraińskich publikacji, i to bynajmniej niepisanych przez nacjonalistów, wyłania się obraz odległy od tego, jaki jest dziełem polskich badaczy. Ukraińscy historycy sugerują czy wręcz twierdzą, że na Wołyniu i w Galicji Wschodniej doszło do równorzędnej wojny partyzanckiej, a pacyfikacjom podlegały tylko wioski bronione przez silne formacje zbrojne. „Z tak skonstruowanej narracji czytelnik nie zorientuje się przecież, że to UPA przeprowadziła...