Archipelagi syberyjskie

autor zdjęcia: Grzegorz Lityński

źródło: Plus Minus

Irkucki sobór: to miasto ma nie tylko rosyjską twarz

źródło: Library of Congress

Parowiec na rzece Ob w latach 60. XIX wieku: taką flotyllę puścił w ruch były zesłaniec Józef Adamowski

autor zdjęcia: Kuba Kamiński

źródło: Fotorzepa

„Domy zapadające się w tającą pod nimi zmarzlinę...” Na zdjęciu: szpital w Irkucku

źródło: Plus Minus

Partnerem wyprawy „Szlakiem polskich badaczy” jest Narodowe Centrum Kultury

W dawnej guberni irkuckiej Polacy mogą się szczycić nie tylko pochodzeniem kilku znanych naukowców: zesłańcy znad Wisły i Niemna stworzyli tamtejszą elitę.

Tatiana Żindajewa, elegancka, promieniująca życiem dziennikarka, jest zauroczona swoim miastem i jak mało kto zna jego dzieje. „Irkuck nie zatracił swego dawnego ducha – poczytuje sobie za chlubę. – Zanurzony w historii, zachował swój styl, swoisty klimat i przede wszystkim unikalną architekturę". Po czym uzupełnia, że nie sposób nie dostrzec w nim polskich śladów. To właśnie przybysze znad Wisły, razem z przesiedleńcami z Rosji europejskiej, Białorusinami czy Ukraińcami i dekabrystami, tworzyli Irkuck wraz z nieliczną tubylczą ludnością. „Co by zrobiło miasto wielu kultur, tradycji i religii bez swoich Polaków?" – zapytuje Tatiana.

W przekonaniu, że tu rozpoczyna się archipelag polskości, umacnia ją Aleksander Pietrow, historyk z Irkuckiego Państwowego Uniwersytetu: „Kultura rosyjska przesiąknięta jest polskim genem, a co za tym idzie – zabieganiem i walką o najważniejsze dobro każdego człowieka – wolność" – deklaruje. „A już szczególnie wkładem badaczy – uzupełnia jego kolega, ambasador polskości prof. Bolesław Szostakowicz – którzy służyli swoimi umysłami Imperium Rosyjskiemu i jak mało która nacja wpłynęli na rozwój Syberii". Jan Czerski uważał, że jego życie bez Syberii byłoby niepełne, a Benedykt Dybowski zachwycał się wielkimi przestrzeniami już w drodze na zsyłkę. „Dorobek kilku dziesiątków zesłańców pod względem wielostronności,...