Czego mogą żądać kontrolujący

Zdarza się, że w trakcie wizyty fiskusa w firmie przedsiębiorcy proszeni są o złożenie pisemnych wyjaśnień. Oczekiwania organów są jednak często niezrozumiałe, a wymagane dokumenty nie mają związku z prowadzonymi czynnościami

W trakcie kontroli podatkowej podatnicy niejednokrotnie proszeni są o złożenie pisemnych wyjaśnień czy też oświadczeń. Podstawą do składania takich żądań przez kontrolujących jest art. 155 § 1 ordynacji podatkowej (dalej: o.p.), zgodnie z którym organ podatkowy może wezwać stronę lub inne osoby do złożenia wyjaśnień, zeznań lub dokonania określonej czynności, jeżeli jest to niezbędne dla wyjaśnienia stanu faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy.

W wielu przypadkach zasadność żądania złożenia wyjaśnień nie budzi wątpliwości (np. kontrolujący mogą prosić o wyjaśnienia co do zakresu przeprowadzonych prac budowlanych, aby móc zweryfikować ich kwalifikację jako remontowych lub odtworzeniowych). Często jednak żądania kontrolujących są niezrozumiałe.

W artykule zostaną przeanalizowane żądania składane przez kontrolujących w trakcie kontroli podatkowych i skarbowych pod kątem ich zasadności. Będą także omówione sankcje grożące za brak współpracy podatnika w zakresie oczekiwanym przez organ podatkowy.

Substytut analizy dowodów

Pierwszym przypadkiem, w którym żądanie złożenia wyjaśnień może budzić uzasadnione wątpliwości, jest sytuacja, gdy kontrolujący proszą o wyjaśnianie na piśmie okoliczności, które mogą samodzielnie ustalić, analizując istniejącą dokumentację, w szczególności księgi i dowody księgowe.

Powstaje pytanie,...