Jest sposób na nielojalność w interesach, czyli pokrzywdzenie wierzyciela

autor zdjęcia: Marian Zubrzycki

źródło: Fotorzepa

Ciężar udowodnienia wszystkich przesłanek skargi pauliańskiej spoczywa na wierzycielu

PRAWO CYWiLNE | Na skutek zachowania dłużnika korzyść majątkową może uzyskać osoba trzecia, a nie uprawniony, np. przedsiębiorca. Nie jest to jeszcze dramat. Sytuację taką można zmienić, występując do sądu z tzw. skargą pauliańską. Na czym ona polega?

Gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Jest to definicja skargi pauliańskiej.

Kiedy jest krzywda

Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek niej dłużnik stał się niewypłacalny albo niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. Komentowana instytucja polega zatem na realizacji wierzytelności z majątku osoby trzeciej, która odniosła korzyść majątkową na skutek nielojalnego względem wierzyciela zachowania dłużnika. Zaskarżeniu omawianą skargą podlegają jednak wyłącznie czynności prawne dłużnika, nie zaś inne zdarzenia cywilnoprawne (np. orzeczenia sądowe czy decyzje administracyjne). Owe czynności muszą być nadto ważne. Jeżeli bowiem okaże się, że materiał dowodowy wskazuje na pozorność tej czynności, to należy zmodyfikować żądanie pozwu na stwierdzenie jej nieważności (bądź zgłosić takie żądanie alternatywnie), w przeciwnym wypadku powództwo będzie podlegało oddaleniu. Chodzi przy tym wyłącznie o czynności przysparzające, tj. powodujące zwiększenie aktywów lub zmniejszenie pasywów osoby...