Zleceniobiorcy zasilą armię związków

źródło: materiały prasowe

Alicja Biernat

autor zdjęcia: Tomasz Wawer

źródło: Rzeczpospolita

Trybunał Konstytucyjny uznał, że wolność zrzeszania dotyczy też pracujących na umowach cywilnoprawnych. Wystarczy dziesięć takich osób, 
aby w firmie powstała nowa organizacja. Na razie nie ma jednak pewności zarówno co do praw, jak i ochrony jej członków.

2 czerwca 2015 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepisy ustawowe ograniczające możliwość tworzenia i wstępowania do związków zawodowych do pewnej kategorii osób są niezgodne z konstytucyjną wolnością zrzeszania się. Stoją również w sprzeczności ze standardami międzynarodowymi (sygn. wyroku K 1/13).

Zakwestionowany przepis mówi, że prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych mają pracownicy, czyli osoby pozostające w stosunku pracy. Nie ma znaczenia rodzaj umowy o pracę (terminowe, bezterminowe, na zastępstwo) ani wymiar etatu. Bez znaczenia jest też obecność w firmie, dlatego z tej grupy nie są wykluczeni telepracownicy ani osoby przebywające na urlopach, również tych dłuższych, jak macierzyński, wychowawczy czy bezpłatny. Związkowcem może być też osoba pracująca na podstawie umowy agencyjnej. Warunkiem jest, aby agent, który jest przecież przedsiębiorcą, nie zatrudniał pracowników.

Prawo wstępowania i przynależności do związków zawodowych mają również osoby wykonujące pracę nakładczą, zatrudnieni w tzw. rolniczych spółdzielniach produkcyjnych, emeryci i renciści, a nawet – pod pewnymi warunkami – bezrobotni.

Po wyroku TK do grona tych szczęśliwców mają dołączyć osoby wykonujące pracę zarobkową na innej podstawie niż stosunek pracy – np. na zlecenie, dzieło, w zakresie umowy o współpracę lub innej umowy...