Bitwa pod Maratonem: Zderzenie cywilizacji

źródło: Bridgeman/PhotoPower

Zwycięstwo Greków nad armią perską zmieniło układ sił w regionie Morza Śródziemnego. Przekonało też Hellenów, że mogą odeprzeć każdego najeźdźcę i bez obaw rozwijać swoją kulturę.

Historia wojen grecko-perskich ma genezę w konflikcie dwóch grup etnicznych zamieszkujących Jonię, żyzną krainę w zachodniej Azji Mniejszej, położoną między dorzeczami rzek Hermos i Meander. Pierwotnie obszar ten był zamieszkany jedynie przez autochtoniczny lud Karów. Jednak wkrótce zaczęli tu napływać greccy koloniści – Dorowie i Jonowie. Około 560 r. p.n.e. mieszkańcy jońskich państw-miast znaleźli się pod panowaniem Lidyjczyków, którzy traktowali poddanych względnie łagodnie.

Sytuacja jońskich Greków zmieniła się w 545 r. p.n.e., gdy większość terenów Azji Mniejszej podbił król perski Cyrus II Wielki z dynastii Achemenidów. Obciążeni podatkami i haraczem mieszkańcy jońskich polis w 499 r. p.n.e. wszczęli bunt przeciw perskiej hegemonii. Powstanie wybuchło w Milecie, a na jego czele stanął tyran Miletu Arystagoras (tytuł tyrana nadawali Persowie osobie, która w imieniu ich króla sprawowała nieograniczoną władzę na określonym obszarze królestwa). Arystagoras przez pewien czas cieszył się poparciem Persów, kiedy jednak w wyniku źle zawartych sojuszy zrozumiał, że grozi mu aresztowanie i śmierć, postanowił wezwać na pomoc swoich rodaków z innych polis.

Przegrane powstanie

Bunt poparły dwa greckie miasta-państwa: Ateny, mające...