Jak miarkowana jest kara umowna?

Zastrzeżenie w umowie kary umownej w określonej wysokości nie oznacza, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi w każdym przypadku przez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości przewidzianej w umowie. Kwota ta może zostać zmniejszona, gdy spełnione zostaną określone przesłanki.

Kara umowna jest zastrzeżeniem umownym, które strony mogą umieścić w umowie według swego uznania. Miarkowanie kary umownej umożliwia obniżenie jej wysokości ustalonej przez strony w umowie. Podstawę miarkowania kary umownej stanowi art. 484 § 2 kodeksu cywilnego (KC). Przewiduje on, że dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej jeżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane, a także w wypadku, gdy kara umowna jest rażąco wygórowana. Celem miarkowania kary umownej jest bowiem to, by nie prowadziła ona do wzbogacenia wierzyciela.

1. Żądanie zmniejszenia kary umownej w przypadku, gdy zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane

Jedną z przesłanek uzasadniających żądanie zmniejszenia kary umownej jest wykonanie zobowiązania w znacznej części. Określenie „w znacznej części” nie zostało dookreślone. Ustawodawca nie wskazał, jakie konkretnie kryteria należy wziąć pod uwagę w celu dokonania oceny, czy zobowiązanie zostało wykonane w znacznej części. Jednak, dokonując oceny tej przesłanki nie należy kierować się wyłącznie tym, w jakim stopniu zobowiązanie zostało wykonane. W ocenie powinno zostać uwzględnione m.in. to jaką wartość dla wierzyciela ma wykonanie przez dłużnika tej części zobowiązania.

Dokonując oceny należy wziąć pod uwagę szereg kryteriów właściwych dla konkretnego przypadku. Za zasadne należy uznać uwzględnienie, w szczególności takich kryteriów jak:...