Żona przedsiębiorcy może mu pomagać bez składek

Nie zawsze udział członka rodziny w prowadzeniu działalności gospodarczej to współpraca na gruncie ubezpieczeń społecznych. Ale jeśli istnieją do tego przesłanki, to zawarcie umowy o pracę nie ma znaczenia.

Ustalenie, kiedy członek rodziny przedsiębiorcy podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako osoba współpracująca, bywa przedmiotem kontrowersji i sporów z ZUS.

Spory te dotyczą zwłaszcza rozróżnienia pomiędzy współpracą a stosunkiem pracy jako podstawą podlegania ubezpieczeniom. Jest to tym bardziej kłopotliwe, że prawo ubezpieczeń społecznych zawiera własną definicję pracownika oraz specyficzne określenie, kto jest osobą współpracującą.

Odrębne definicje

Definicje tych pojęć zawiera ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2023 r., poz. 1230 ze zm.). W myśl bowiem art. 8 ust. 1 – 2a tej ustawy za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, a także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Jest to więc definicja nieco szersza niż wynikająca z kodeksu pracy.

Natomiast określenie, kogo należy rozumieć przez osobę współpracującą, zawiera art. 8 ust. 11 tej ustawy. Wskazano tam, że za...