Uprzywilejowany rzecznik finansowy

Czy przyznanie RF legitymacji do występowania w charakterze powoda-reprezentanta grupy (a wkrótce również podmiotu upoważnionego) jest zgodne z podstawowymi zasadami konstytucyjnymi? Można mieć wątpliwości.

Nie milkną echa odwołania dr Bohdana Pretkiela z funkcji rzecznika finansowego (dalej: rzecznik) przed upływem kadencji. Oficjalnie jako powód odwołania podano niespełnienie ustawowych przesłanek pełnienia tej funkcji przez dotychczasowego rzecznika. Pojawiają się nawet wątpliwości, czy taki powód nie stawia pod znakiem zapytania czynności podejmowanych przez rzecznika przed odwołaniem.

Chcemy zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii związanych z kompetencjami rzecznika finansowego, w szczególności tymi związanymi z postępowaniem grupowym. Zagadnienie to budzi szczególne wątpliwości, nawet natury konstytucyjnej: „zamieszanie” związane z odwołaniem to dobra okazja do refleksji, jaki kształt i jakie kompetencje powinien mieć Rzecznik finansowy.

Ustawowe wymogi

Ustrojowo rzecz ujmując, rzecznik finansowy pozostaje organem publicznym, a przynajmniej podmiotem pełniącym funkcje publiczne powołanym na mocy ustawy – wyspecjalizowanym w funkcjonowaniu rynku finansowego i regulacji prawnych związanych z tym rynkiem. Dlatego art. 13 pkt 1 ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej (dalej: ustawa) przewiduje, że RF może być wyłącznie osoba, która wyróżnia się wiedzą o funkcjonowaniu rynku finansowego i regulacji prawnych tworzących jego otoczenie oraz posiada co...