Głos sumienia w zakładzie czy kapuś

źródło: materiały prasowe

Sylwia
 Puzynowska, radca prawny, Kancelaria Prawa Pracy

Czy polskiemu przedsiębiorcy potrzebny jest pracownik sygnalizujący nieprawidłowości i mobilizujący go do określonych działań? Jego obecność może uzdrowić funkcjonowanie firmy i wyeliminować złe zjawiska.

Nicola Zięba

Prawie nieznana u nas instytucja whistleblowingu >patrz ramka od lat funkcjonuje i jest doceniana u zachodnich sąsiadów. W Polsce jest stosowana jedynie w kilku największych międzynarodowych koncernach.

Kluczem do zrozumienia zjawiska jest oddzielenie stereotypu tzw. kapusia od informatora, czyli whistleblowera. To osoba ujawniająca (lub następnie nagłaśniająca) działania, które są niezgodne z prawem, naganne, nieetyczne, niemoralne i dokonywane w firmie pracodawcy. Mogą one również dotyczyć funkcjonowania firmy w otoczeniu gospodarczym.

Whistleblower kieruje się dobrem ogółu, czyli współpracowników, działu, przedsiębiorstwa, a wręcz dobrem społeczeństwa. To właśnie dobra wiara osoby informującej (motywacja) to element rozróżniający whistleblowera od nielojalnego pracownika. Bez zbędnego rozwijania terminu „dobra ogółu" są to działanie niezwiązane z partykularnymi interesami pewnych osób lub grup społecznych, które nie zostałyby uznane za zgodne z prawem, pozytywne lub po prostu etyczne. To tzw. głos sumienia pracodawcy.

Lustrzane odbicie

Artykuł 100 § 2 kodeksu pracy zawiera otwarty katalog obowiązków pracowniczych. W szczególności dotyczą one:

∑ przestrzegania przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,

∑ dbania o dobro zakładu...