Fundacje: pułapki prowadzenia działalności gospodarczej

Działalność gospodarcza fundacji powinna pełnić rolę pomocniczą wobec jej działalności statutowej. Zachowanie odpowiednich proporcji w praktyce może jednak okazać się niełatwe.

Prowadzenie działalności gospodarczej przez fundację co do zasady nie przeczy jej istocie, bowiem mieści się w ramach prawnych zakreślonych w ustawie z 6 kwietnia 1984 roku o fundacjach (dalej „ustawa"). Nie można jednak zapominać, iż fundacja może być ustanowiona dla realizacji celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczpospolitej Polskiej, a działalność zarobkowa może być przez nią prowadzona jedynie w rozmiarach służących ich realizacji. Aktywność ta jest niewątpliwie istotnym udogodnieniem z punktu widzenia pozyskania dodatkowych źródeł finansowania, choć wiąże się też z obowiązkami i praktycznymi trudnościami.

Rozmiar i cele

W świetle art. 5 ust. 5 powołanej ustawy, fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów. Oznacza to, iż powinna ona pozostawać w ścisłym związku z prowadzoną działalnością fundacji, ale jednocześnie nie może stanowić wyłącznego jej zadania. Pozyskane w ten sposób fundusze mają jedynie uzupełniać środki przeznaczone na zamierzenia statutowe tej osoby prawnej, które mają charakter priorytetowy względem działalności zarobkowej (tak: Sąd Najwyższy w postanowieniu z 30 listopada 2000 roku, I CKN 886/98, a także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 29 kwietnia 2008 roku, I SA/Łd 225/08).

Co jednak istotne, ze wspomnianego...