Zwiększenie obowiązków sądu nie pomaga wygrywać spraw

źródło: Shutterstock

Strona ministerstwa | Gwarancją bezstronności sądu jest tylko postawa arbitra

Jest taki pogląd, że sądy mają pomagać obywatelom, wspierając ich w dochodzeniu do należnych im praw. Ustawodawca postanowił tę zasadę zmaterializować.

Już na wstępie w kodeksie postępowania cywilnego został zamieszczony przepis następujący. „Art. 5. W razie uzasadnionej potrzeby sąd może udzielić stronom i uczestnikom postępowania występującym w sprawie bez adwokata lub radcy prawnego niezbędnych pouczeń co do czynności procesowych". Ten z pozoru prosty zapis może dać impuls do rozważań o zasadniczym znaczeniu ustrojowym i prakseologicznym.

Czym jest „pouczenie" i jak sąd powinien je rozumieć

Używając pojęcia „pouczenie", ustawodawca nie zadbał o jego definicję. Należy więc skorzystać ze znaczenia odpowiadającego powszechnej percepcji, a także niekolidującego z zasadami kodeksu postępowania cywilnego oraz ustrojem sądów. Wybór jest szeroki, ponieważ słowo „pouczenie" ma wiele znaczeń, a najbardziej popularne synonimy to: wskazówka, wskazanie, rada, porada, zalecenie, instrukcja, zwrócenie uwagi, upomnienie – niektórzy autorzy potrafią wskazać ich ponad setkę. Trzeba więc uwzględnić tylko te znaczenia, które mogą mieć związek z postępowaniem sądowym, a pozostałe odrzucić. Najważniejsze grupy znaczeniowe dla słowa „pouczenie" przedstawiają się następująco:

1) przekazanie informacji,

2)...