Co zrobić, jeśli spółka nie może zwrócić pożyczki wspólnikowi

Umorzenie zobowiązania to przychód dla spółki, a konwersja na kapitał zakładowy dla wspólnika. Neutralne są dopłaty.

- Co zrobić z pożyczką, którą wspólnik udzielił spółce z o.o., a ta nie ma jej z czego spłacić? Czy można ją umorzyć albo zamienić na kapitał zakładowy? Czy przy tych operacjach powstanie przychód, który trzeba opodatkować? – pyta czytelnik.

Pierwszy wariant to umorzenie pożyczki. Na jego zastosowanie pozwala art. 508 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Przepisy podatkowe są jednak jasne: wartość umorzonych zobowiązań, w tym z tytułu pożyczek, jest przychodem dla spółki (art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT). Są wyjątki o tej zasady (art. 12 ust. 4 pkt 8), ale nie dotyczą tej sytuacji. Potwierdzają to też interpretacje fiskusa, przykładowo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15 stycznia 2018 r. (0115-KDIT2-3.4010. 344.2017.1.AW).

Momentem powstania przychodu jest data skutecznego złożenia oświadczenia woli przez wierzyciela o zwolnieniu pożyczkobiorcy z długu i przyjęcie przez pożyczkobiorcę tego zwolnienia, a więc z reguły data zawarcia umowy o umorzeniu (interpretacja ministra finansów z 29 lutego 2016 r., DD6/033/414/SOH/12/PK-2087).

„Oczywiście nie w każdej sytuacji wykazanie przychodu powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Jeśli spółka ma stratę, to zaliczona do przychodów kwota umorzonej pożyczki po...