Czy kara umowna zastrzeżona bez limitu jest nieważna?

W braku limitu kary umownej wykonawca może być zobowiązany do jej zapłaty, w wysokości stanowiącej istotną część wynagrodzenia z tytułu realizacji kontraktu, a nawet przewyższających tę kwotę. Ale czy tak ukształtowana odpowiedzialność wykonawców pełni jeszcze funkcję kompensacyjną?

Kary umowne stanowią istotny instrument prawny, służący zamawiającym do zminimalizowania ryzyk związanych z niewykonaniem albo nienależytym wykonaniem umowy o roboty budowlane przez wykonawców. Z punktu widzenia wykonawców kary umowne stanowią natomiast jeden z ważnych elementów oceny ryzyka związanego z realizacją danego zamówienia. Postanowienia o karach umownych nabierają szczególnego znaczenia w czasach słabnącej koniunktury czy innych zakłóceń, z jakimi mamy obecnie do czynienia ze względu na pandemię koronawirusa. Dlatego też duże znaczenie dla obrotu prawnego będzie miało rozstrzygnięcie przez Sąd Najwyższy zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy w Łodzi w postanowieniu z 8 stycznia b.r., zawierającego się w następującym pytaniu: czy ważne i dopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej w postaci określonego procentu wynagrodzenia umownego za każdy dzień zwłoki bez określenia końcowego terminu naliczania kary umownej ani jej kwoty maksymalnej? Innymi słowy, czy kara umowna zastrzeżona bez limitu wysokości jest nieważna?

Proporcje między wynagrodzeniem i karą

Z instytucją kar umownych wiąże się wiele kontrowersji natury prawnej. Poza wspomnianym już zagadnieniem określenia kwoty maksymalnej kar umownej, wątpliwości prawne związane są przykładowo z zastrzeganiem na rzecz zamawiających kar umownych niezależnie od winy wykonawcy (tj. w...