Kiedy umarła Jerozolima

źródło: Library of Congress

Jeszcze na początku XX w. Jerozolima była sennym prowincjonalnym zaściankiem. Ten krajobraz daje wyobrażenie, jak musiało wyglądać święte miasto po zniszczeniach dokonanych przez legiony Tytusa

Gdy Jezus szedł po wyjściu ze świątyni, podeszli do Niego uczniowie, aby Mu pokazać budowle świątyni. Lecz On rzekł do nich: Widzicie to wszystko? Zaprawdę, powiadam wam, nie zostanie tu kamień na kamieniu, który by nie był zwalony. A gdy siedział na Górze Oliwnej, podeszli do Niego uczniowie i pytali na osobności: Powiedz nam, kiedy to nastąpi...?". Nie odpowiedział, ale nieliczni z nich doczekali tej chwili trzy dekady później. Ze świątyni Heroda nie pozostał kamień na kamieniu. Jedna z najwspanialszych budowli starożytności zamieniła się w pustynny pył. A wraz z nią na pół tysiąca lat upadło też całe święte miasto.

Na początku 71 roku opromieniony zwycięstwem w wojnie żydowskiej Tytus Flawiusz powrócił do Rzymu ze swoją żydowską kochanką Bereniką i ulubionym renegatem Józefem Flawiuszem. Jego wjazd triumfalny do stolicy imperium przyćmił wszystkie parady, jakie kiedykolwiek przeszły ulicami tej metropolii. Cesarz Wespazjan przywitał syna w świątyni Izydy. Obaj uroczyście złożyli ofiary i zapalili kadzidła, założyli na skronie wawrzyn i odziani w purpurę przeszli oklaskiwani przez tłumy na Forum. Tam, witani przez senatorów, zasiedli na honorowych miejscach, by z dumą obejrzeć widowisko, które nawet dzisiaj mogłoby konkurować z największymi paradami wojskowymi. Przez Forum...