Czy algorytm może zastąpić człowieka w administracji

Zmiana w zasadzie ogólnej kodeksu postępowania administracyjnego dopuszcza eliminowanie udziału urzędnika w tworzeniu pism. Nie pozwala ona jednak na zastąpienie go w samym orzekaniu.

Początkowo miał to być 1 lipca, ale w ostatnich dniach w ekspresowym tempie przyjęto nowelizację, przesuwając na 1 października datę wejścia w życie ustawy z 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz.U. z 2020 r., poz. 2320). Ustawa ta nowelizuje również kodeks postępowania administracyjnego, w tym m.in. wprowadza nowy art. 14 § 1b. Zgodnie z tym przepisem sprawy mogą być załatwiane z wykorzystaniem pism generowanych automatycznie (tj. bez udziału człowieka). W takim przypadku nie stosuje się przepisów o podpisywaniu pisma przez pracownika organu administracji publicznej, a pismo takie jest jedynie opatrywane kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną organu, co również jest procesem automatycznym.

Automatyzacja tylnymi drzwiami

Zaskakuje już sposób wprowadzenia tak daleko idącej zmiany. Pomimo że nowy przepis dotyczy informatyzacji, to jednak pozostaje on poza przedmiotem ustawy o doręczeniach elektronicznych, która zgodnie z jej nazwą odnosi się do szeroko rozumianych e-doręczeń.

W noweli § 1b znalazł się w art. 14 kodeksu postępowania administracyjnego formułującym zasadę ogólną postępowania, ale zasada ta dotyczy innego zagadnienia niż ten przepis, tj. pisemności, rozumianej jako forma załatwienia sprawy, a w wyniku nowelizacji postaci, w jakiej utrwala się pismo w postępowaniu. Tymczasem w wyniku...