Przestępstwa przeciwko referendum

Prawidłowe przeprowadzenie głosowania wymaga odpowiedniego instrumentarium prawnego.

W ostatnim czasie słowo referendum zajmuje czołowe miejsce w przestrzeni kreowanej przez środki masowego przekazu. Przy tej okazji warto przyjrzeć się tej instytucji prawnej, będącej niewątpliwie emanacją demokratycznego państwa prawa.

Obok wyborów, które stanowią fundament demokracji przedstawicielskiej i których wynik w możliwie największym stopniu urzeczywistnia wolę narodu, równie ważnym instrumentem decydowania w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa jest ogólnokrajowe referendum (art. 125 Konstytucji RP). Referendum jest najbardziej rozpowszechnionym przejawem demokracji bezpośredniej, co powoduje, że jest ściśle związane z zasadą wyrażoną w art. 4 Konstytucji RP, stanowiącym, że władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do narodu, który sprawuje ją przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Pomimo różnicy między referendum a wyborami instytucje te wykazują wiele zależności i wzajemnych uwarunkowań, zwłaszcza standardów wynikających z podstawowych zasad wyborczych, w szczególności zasady powszechności.

Referendum w konstytucjach

Warto zwrócić uwagę, że instytucja referendum jest bardzo różnie ukształtowana w konstytucjach innych krajów. Nie przewiduje jej w ogóle Konstytucja Finlandii, z kolei obszernie i szczegółowo referendum zostało uregulowane w węgierskiej...