Europa chce głosować na wolność

autor zdjęcia: shutterstock

źródło: Rzeczpospolita

W ostatnich latach Parlament Europejski zaczął odgrywać fundamentalną rolę. Wybory odbędą się 6–9 czerwca 2024 r.

autor zdjęcia: Andrzej Bogacz

źródło: Rzeczpospolita

200 kilometrów na wschód od Warszawy zaczyna się ponura dyktatura. A i sama Polska jeszcze kilka tygodni temu była zagrożona populistycznym nacjonalizmem. Bruksela pomogła nam uratować demokrację. I tym musi się chwalić przed wyborami do Parlamentu Europejskiego.

Zestawienie tych liczb musi budzić zdumienie. Z jednej strony trzy czwarte prawa, które reguluje nasze codzienne życie, jest ustanawiane przez Parlament Europejski i inne instytucje unijne. Z drugiej – zaledwie połowa uprawnionych do głosowania wzięła udział w ostatnich wyborach europejskich w 2019 roku, przy czym w niektórych krajach, jak Czechy, Słowacja czy Portugalia, do urn poszedł ledwie co trzeci uprawniony.

Najprostszym sposobem, aby to wytłumaczyć, jest złożoność procedur ustawodawczych w Brukseli i Strasburgu. Jest ona wynikiem piętrowych kompromisów, które przez kilkadziesiąt lat były wykuwane między naturalnym dążeniem suwerennych, często bardzo starych państw narodowych, które chcą zachować maksimum swoich uprawnień, a procesem integracji, który w naszym globalnym świecie konsekwentne posuwa się do przodu.

Początkowo w ogóle nie było problemu: eurodeputowani byli desygnowani przez parlamenty narodowe. W 1979 roku, przede wszystkim z inicjatywy ówczesnego prezydenta Francji Valéry’ego Giscarda d’Estaing mieszkańcy ówczesnej „dziewiątki” po raz pierwszy mogli głosować bezpośrednio w wyborach do europarlamentu.

Ale wbrew intencjom pomysłodawcy te wybory potraktowano jako sprawdzian polityki krajowej. Jeśli ktoś chciał zaprotestować przeciwko rządom gaullistów...